Summer Palace – วังวนหัวใจรัก (2006, Lou Ye)

Summer Palace ผลงานของผู้กำกับชาวจีนแผ่นดินใหญ่ ลู่เย่ สร้างชื่อในเสียงในระดับสากลด้วยเหตุผลสองประการ หนึ่งหนังได้รับเลือกเข้าฉาย ในสายประกวดเทศกาลหนังเมืองคานส์เมื่อปี 2006 เช่นเดียวกับหนังการเมืองของจีน นับตั้งแต่รุ่นที่ 5 เป็นต้นมาที่ “การโดนแบนจากรัฐบาลจีน” กลายเป็นเครื่องหมายการค้า กลายเป็นการประกาศเกียรติคุณ

ผลงานของ ลูเย่ เป็นหนึ่งในงานที่ถูกโฆษณาด้วยความฮือฉาว โดยเฉพาะอย่างยิ่งความโจ่งแจ้งในฉากทางเพศของตัวละคร แต่อย่างน้อยเนื้อในของหนังก็ยังทรงคุณค่า เขาเล่าเรื่องด้วยอารมณ์ความรู้สึก เป็นบทบันทึกแห่งยุคสมัย ความโดดเด่นที่แท้จริงของหนังก็คือ Summer Palace สามารถเล่าเรื่องความตึงเครียดทางการเมือง ของประเทศจีนในยุคเติ้งเสี่ยวผิง โดยฝ่านชีวิตของเด็กใจแตก สาวใจง่าย ผู้ที่กลายมาเป็นตัวแทนแห่งความรู้สึกแห่งหนุ่มสาวในยุคนั้นทุกคน

ทุกอย่างถูกเปิดฉากขึ้นในวันฝนตก ในปี 1988 ชีวิตของ อวี้หง (เหาเล่ย) กำลังจะเปลี่ยนไปจากจดหมายฉบับหนึ่ง สาวน้อยจากเมืองเล็กที่ชื่อว่า ที่อยู่ทางแถบภาคเหนือ ติดกับชายแดนเกาหลี ได้รับการตอบรับ ให้เข้าศึกษาต่อยัง มหาวิทยาลัยปักกิ่ง สถานศึกษาที่ถือเป็น “จุดศูนย์กลาง” แห่งความรู้

อวี้หง เดินทางจากลาแฟนหนุ่ม เสี่ยวจุ่น (ชุ่ยหลิน) เดินทางมาด้วยรถไฟจนมาถึงปักกิ่ง ชีวิตที่นั้น แตกต่างจากบ้านนอกราวฟ้ากับดิน เรียนอย่างหนัก เล่นกีฬา ดื่มกิน ในผับบาร์ ใช้ชีวิตอยู่ในหอพักนักศึกษาอันแออัด เบียดเสียดกันอยู่ในเตียงนอนสองชั้น กับทางเดินอันขับแคบ มันเป็นชีวิตที่แตกต่างจากบ้านนอกอันสงบเงียบ ที่ตู้เหมิน ที่เธอเคยอาศัยอยู่มากก่อนอย่างฟ้ากับดิน

ท่ามกลางคนมากมาย อวี้หง เหมือนต้องใช้ชีวิตอยู่ตัวคนเดียว ในเวลาไม่นาน อวี้หง ได้เพื่อนคนแรก หลีถี (ฮูหลิง) สาวที่พักอยู่ในหอพักเดียวกัน และได้พบกับ โจวเหว่ย (เกาเสี่ยวตง) ชายหนุ่มซึ่งเป็นเพื่อนของแฟนของ หลี่ถี

อวี้หง และโจวเหว่ย พัฒนาความสัมพันธ์ไปอย่างรวดเร็ว และร้อนแรง รวมไปถึงการเดินทางไปสู่ทางตัน และกลายเป็นความยุ่งยากแก่คนทั้งสองอย่างรวดเร็วเช่เนดียวกัน เขานอกใจเธอ เธอนอกใจเขา รักๆ เลิกๆ ความรักที่เริ่มต้นอย่างสวยงาม บอบช้ำ ส่วนหนึ่งก็เป็นผลสืบเนื่องมาจาก ความคิดมากคิดไม่ตก และหมกมุ่นอยู่กับการคิด ของอวี้หง เองเสียมากกกว่า

ชีวิตในปักกิ่นของ อวี้หง ถูกเล่าควบคู่ไปกับความตึงเครียดทางการเมืองของนักศึกษา ในช่วงเวลานั้น ที่ร้อนแรงขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งมาปะทุในวันที่ 4 มิถุนายน 1989 กับเหตุการณ์การประท้วงที่จัตุรัส เทียนอันเหมิน ยิ่งความรุนแรงทางการเมืองเริ่มปะทุ เป็นเวลาเดียวกันกับที่จิตใจของอวี้หง เริ่มแตกสลาย

Summer Palace ถูกแบ่งเป็นสองส่วนกินเวลายาวนานเกือบสิบปี โดยขั้นคั้นกลางด้วยเหตุการณ์ที่เถียนอันเหมิน เหตุการณ์ดั่งกล่าว เกิดขึ้นเมื่อ นักศึกษาจำนวนมหาศาลได้ออกมารวมตัวกันเพื่อเรียกร้อง สิทธิในการแสดงความคิดเห็น การปกครองในระบอบประชาธิไตย และต่อต้านรัฐบาลที่ถูกสงสัยในด้านความสุจริตของจีนในช่วงเวลานั้น

ดูเหมือนพรรคคอมมิวนิสท์จีน จะไม่ได้ยี่หระต่อข้อเรียกร้องเหล่านั้น อดีตนายกรัฐมนตรี และเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสท์ เจ้าจื่อหยาง ผู้แสดงความเห็นใจต่อความ และรับฟังข้อเสนออยู่บ้าง กลับถูกปลดจากตำแหน่งอย่างฟ้าผ่า เพียงเพราะเขาแสดงความอ่อนแอของพรรคออกไป อย่างไม่จำเป็น การปราบปรามเกิดขึ้นในวันที่ 4 มิถุนายน ในยุคสมัยของ เติ้งเสี่ยวผิง นั้นให้ความสำคัญอยู่กับแผนการพัฒนาประเทศ ไปอยู่ความอยู่ดีกินดี แต่ในเวลาเดียวกัน คนหนุ่มสาวบางส่วนก็เหมือนกับถูกทอดทิ้ง หนังไม่ได้มุ่งเน้นที่การวิภาควิจารณ์การบริหารประเทศโดยตรง หากแต่เป็นผลกระทบของมันที่มีต่อปัจเจก ที่ไม่สามารถลบเลือนได้ตลอดการ

อวี้หง เป็นตัวแทนของปัญญาชน เะอเขียนไดอารี่บรรยายความรู้สึกอันซับซ้อน ของด้วยเองอยู่เสมอ ซึ่งก็ไม่แตกต่างอะไรกับปัญญาชนคนอื่นๆ ที่หมกมุ่นอยู่กับ ความรู้สึกต่ออิสระภาพส่วนตัว ความสำส่อน ใจง่าย ร้อนแรง ของตัวละคร ได้ถูกนำไปเปรียบเทียบ กับการเคลื่อนไหวทางการเมืองของนักศึกษาในขณะนั้น

ไม่ว่าจะเป็นในบ้านเกิดที่ห้อมล้อมไปด้วยคนรู้จัก หรือในปักกิ่งที่เพื่อนนักศึกษาอาศัยอยู่ด้วยกันอย่างหนาแน่น หญิงสาวกลับต้องมีชีวิตอยู่อย่างโดดเดี่ยว Summer Palace สามารถแสดง สภาพวะของคนจีนใน ช่วงเวลา และสภาพแวดล้อมนั้นได้เป็นอย่างดี การโหยหาถึงอิสระภาพ และความปราถนาทางเพศของตัวละคร อาจถูกมองอย่างดูถูก ไม่แตกต่างอะไร ความเกี้ยวกราดอันไร้เดียงสา ไร้ประโยชน์ ของเหล่านักศึกษา ที่ลงท้ายต้องจบลงด้วยความเสียงหัวเราะเยาะจากคนรอบข้าง

เรื่องราวใน Summer Palace ดำเนินลากยาว ไปจนหลังจากนั้นอีก 8 ปี ผ่านช่วงเวลา ความคลี่คลายทางการเมืองมากมาย อวี้หง โจวเหว่ย และหลีถี ต่างต้องมีชีวิตต่อไป แต่เหตุการณ์เมื่อปี 1989 ก็ยังคงฝังลึกในจิตใจคนชาวหนุ่มหญิงสาวทั้งสามคน หรืออาจจะพูดได้ว่าหนุ่มสาวนักศึกษาปัญญาชนรุ่น “เทียนอันเหมิน” ทุกคน

• Credits
  จัดจำหน่าย – Palm Pictures, Océan Films
  กำกับ – Lou Ye
  อำนวยการสร้าง – Sylvain Bursztejn, Fang Li, Nai An
  บทภาพยนตร์ – Lou Ye, Feng Mei, Ma Yingli
  ถ่ายภาพ – Qing Hua
  ตัดต่อ – Lou Ye, Zeng Jian
  ดนตรีประกอบ – Peyman Yazdanian
  กำกับศิลป์ – Liu Weixin, Dorothee von Bodelschwingh
  ออกแบบเครื่องแต่งกาย – Katja Kirn
  แสดงนำ – Hao Lei, Guo Xiaodong, Hu Ling, Zhang Xianmin
• Thailand Distribution – Summer Palace เข้าฉายในเมืองไทยในโรงหนัง House และใช้ชื่อไทยว่า “วังวนหัวใจรัก” มีการออกแผ่น VCD ออกมาส่วน DVD มีแผนจะออกแต่ดูเหมือนว่าจะถูกยกเลิกไปในภายหลัง
• Link – อ่านบทวิจารณ์เพิ่มเติมได้ที่ SUMMER PALACE การเมืองไม่เคยยุ่ง การมุ้งไม่เคยหยุด (กัลปพฤกษ์)
• Rating – 5/5